Hoofdlijnen van de programmabegroting

Toekomstige ontwikkelingen

Onderstaand een overzicht van toekomstige ontwikkelingen die op de gemeente Ommen afkomen maar waarvan de financiële gevolgen nog niet in te schatten zijn. Zodra deze bekend zijn komen wij met een voorstel.

Toezicht en Handhaving
Middels het project veilig buitengebied en vitale vakantieparken pakken we de ondermijning in Ommen aan. Hiervoor is extra toezicht en handhaving nodig. Momenteel wordt een plan van aanpak voorbereid. Deze kunt u in het 1e kwartaal van 2021 tegemoet zien. Dit toezicht zal waar mogelijk tezamen met onze partners (zoals de politie en de Omgevingsdienst IJsselland) worden uitgevoerd. Voor de opvolging van de bevindingen moet waar nodig handhaving worden ingezet.

Vakschool 100% Gastvrij
Het betreft hier een initiatief van ondernemers voor het opleiden van personeel op het gebied van recreatie en toerisme. Dit vraagt wellicht om een opstartsubsidie.

Bezoekerscentrum Ommerschans
De Ommerschans heeft het Europese Erfgoedlabel gekregen. Een voorwaarde voor dat label is dat er tussen 2023 en 2024 een bezoekerscentrum moet komen.

Sport: onderhoud- en capaciteitsplanning
Er is een behoefte- en capaciteitsonderzoek gaande ten aanzien van de sportvoorzieningen. De resultaten van dit onderzoek kunnen van invloed zijn op de beheer- en onderhoudskosten en investeringen op korte en langere termijn.

Maatschappelijk initiatief sporthal Ommerkanaal
Plaatselijk belang Ommerkanaal heeft de wens geuit om nabij de school een gymlokaal te realiseren, voor de school, maar ook voor het verenigingsleven. De uitwerking van dit initiatief wordt in het najaar opgeleverd.

Mogelijk bijdrage gemeente in verband met ervencoach
De provincie financiert tot nu toe de inzet van de ervencoaches. Voor de doorontwikkeling van dit project gaat de provincie mogelijk een beroep doen op cofinanciering door de gemeenten. De ervencoaches vervullen een belangrijke schakel in de toekomstige ontwikkelingen in het buitengebied.

Kwartiermaker Stichting Promotie Citymarketing
Op dit moment wordt gewerkt aan een uitvoeringsorganisatie promotie gemeente Ommen. Voor het opzetten van deze organisatie is een kwartiermaker gewenst.

Mogelijke verlenging Centrummanager
Het contract met centrummanager loopt in 2022 af. ‘De klus’ is echter nog niet geklaard. Vanuit de ontwikkeling van de nieuwe centrumvisie komen er diverse activiteiten  gericht op de ontwikkeling van een vitaal centrum. De schakel van centrummanager is essentieel voor de aanpak en realisatie richting uitvoering.

Ontwikkeling landgoederen (koppeling met gebiedsgerichte aanpak)
De landgoederen vervullen een belangrijke rol in onze gemeente. 28% van het oppervlak in onze gemeente is landgoed. De landgoederen staan ook voor diverse transitieopgaven. Denk aan de toekomst van de landbouw, stikstof, klimaatopgave en energietransitie. Binnen de landgoederen spelen divers projecten om te komen tot een integrale visie en aanpak die nodig is om tot een vervlechting van oplossingen voor deze opgaven te komen.

Jeugd

In mei heeft de Commissie van Wijzen uitspraak gedaan en advies gegeven over het geschil tussen Rijk en gemeenten over de structurele financiering van de Jeugdzorg. Voor 2022 is hiervoor een bedrag van € 1,314 miljard beschikbaar gesteld. Voor Ommen betekent dit een bedrag van afgerond € 1,1 miljoen.

Over de structurele financiering moet nog een besluit worden genomen. Daarop vooruitlopend is het door de toezichthouder (Provincie) toegestaan om 75% van de bedragen berekend door de Commissie van Wijzen structureel op te nemen in de begroting (met daarop in mindering de eerder beschikbaar gestelde € 300 miljoen).

Op basis van de 2e bestuursrapportage 2021 is de verwachting dat de Jeugdzorg duurder wordt. Meerjarig hebben wij rekening gehouden met € 320.000 hogere kosten. Deze hebben wij dan ook verrekend met de stelpost.

Onderstaande tabel geeft de financiële consequenties voor Ommen weer.

Herverdeling gemeentefonds

Ondertussen heeft er een actualisatie van het verdeelvoorstel gemeentefonds plaatsgevonden naar 2019. Het gaat hierbij nog steeds om voorlopige effecten. Na definitieve besluitvorming over de invoering van het verdeelvoorstel zal met de dan bekende gegevens nog een actualisatie plaatsvinden naar 1 januari 2023, het beoogde moment van de invoering van de nieuwe verdeling. Deze laatste actualisatieslag zal inzicht geven in de definitieve herverdeeleffecten voor gemeenten.
Op basis van de huidige actualisatie krijgt Ommen € 68 per inwoner extra, het maximum is echter € 60 per inwoner. Dit komt voor Ommen neer op maximaal € 1,1 miljoen extra.

Woonplaatsbeginsel

In de meicirculaire 2021 is Ommen flink gekort in verband invoering van het woonplaatsbeginsel. Deze is vooralsnog budgetneutraal verwerkt in de begroting. Enerzijds omdat er mogelijk ook lagere kosten zijn en anderzijds heeft het ook een directie relatie met de herverdeling van het gemeentefonds.

Hogere kosten energie

Het verduurzamen van de openbare verlichting door de toepassing van LED-verlichting levert de eerder berekende energiebesparing op. Het energieverbruik is de laatste jaren afgenomen, wat een afname van CO2-uitstoot betekent en waarmee de gemeente bijdraagt aan de klimaatdoelstellingen. Echter door overgang op duurzame energie en de stijgende energietarieven- en belastingen zien we ondanks dit lagere verbruik, dat de kosten hoger worden. Of de budgetten toereikend zullen zijn voor  de rest van dit jaar en voor 2022 is dan ook niet duidelijk.

Hogere kosten Omgevingsdienst IJsselland

Er is een onderzoek gaande inzake de financiering van de Omgevingsdienst IJsselland. De verwachting is dat Ommen meer gaat betalen voor milieu. Middels een raadsinformatiebrief bent u hierover nader geïnformeerd. Mogelijk kan het zijn dat het geld gereserveerd bij de Perspectiefnota '21 (€ 65.000) niet toereikend is.

Loon- en prijsstijgingen
Met het doorvoeren van generieke prijsaanpassingen zijn we al enkele jaren terughoudend. Dit gelet op de rekeningoverschotten die we al vrij lang realiseren. In het proces met Berenschot  is  hier ook extra aandacht aan besteedt en op product niveau de “lucht” uit de begrote bedragen gehaald. We zien momenteel dat diverse prijsstijgingen zich voordoen. Onder andere op het gebied van energie. Ook bij de algemene uitkering uit het gemeentefonds zien wij (meerjarig) prijsstijgingen die verder gaan dan het bedrag waar wij in de begroting rekening mee hebben gehouden. Ook hier schuilt dus het risico dat wij of in 2022, of in de daarop volgende jaren een hoger bedrag voor prijsstijgingen vanwege inflatie weer  moeten gaan opnemen.

In de begroting is voor 2022 rekening gehouden met een loonontwikkeling van 1,6%. De huidige cao liep tot 2021. In februari 2021 is het overleg over een nieuwe cao opgeschort, vanwege een te groot verschil tussen werkgevers en vakbonden. Momenteel (september 2021) wordt nagedacht over het heropenen van het cao overleg. Het risico bestaat dat de thans opgenomen 1,6% ontoereikend blijkt, aangezien de vraag van de vakbonden op een loonstijging van 3,5% zit. Dit heeft uiteraard dan ook effecten  bij de (verbonden) partijen waar we mee samenwerken.